Onderling samenwerken cruciaal voor versnellen uitrol (hybride)warmtepompen

Verbouwstromen nieuws

Onderling samenwerken cruciaal voor versnellen uitrol (hybride)warmtepompen

Op uitnodiging van Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), Hugo de Jonge, gingen bestuurders van woningcorporaties en van installatiebedrijven elkaar in gesprek. Tijdens de Ronde tafel, op 8 februari georganiseerd door het ministerie BZK i.s.m. met het programma Verbouwstromen en koepelorganisaties Aedes en Techniek Nederland was de centrale vraag: Warmtepompen en woningcorporaties: missen we kansen om te versnellen met de uitrol? Op deze vraag werd door de aanwezigen bevestigend geantwoord. Er zijn nog veel kansen om de uitrol van (hybride)warmtepompen te versnellen, zeker als we tijdens de uitvoering blijven doorontwikkelen en als we bereid zijn onderling anders samen te werken gericht op de enorme opgave in de bestaande bouw.  

 

| Waarom neemt de hybride warmtepomp nog niet de vlucht die je nu mag verwachten? |

(Klik op het visueel verslag full screen versie te openen in nieuw tabblad)

Aandacht voor installaties bij verduurzamen door woningcorporaties nog niet vanzelfsprekend

Woningcorporaties zijn volop aan de slag met het verduurzamen van hun woningvoorraad. Toch is dat vaak nog gericht op isoleren met aandacht voor ventileren. Maar het direct ook meenemen van installaties is nog lang niet zo vanzelfsprekend. De hybride warmtepomp is een tussenoplossing voor vervanging van de gasketel als een warmtepomp, om welke reden dan ook ook, nog niet past. Waarom neemt de hybride warmtepomp dan nog niet de vlucht die je nu mag verwachten? Woningcorporaties zijn terughoudend om meerdere redenen. Technisch, financieel, organisatorisch, beleidsmatig of vanuit wet&regelgeving. Sjoerd Klijn Velderman van het programma Verbouwstromen deelt vooraf wat hij allemaal in de markt heeft opgepikt (zie presentatie). 

Tijdens het gesprek blijken de nodige onzekerheden. De overheid zet in Warmtetransitievisies flink in op aanleg van warmtenetten, maar besluitvorming en realisatie daarvan kennen een lange doorlooptijd. Waar geen warmtenet komt, zijn twijfels of de volledige elektrificatie wel haalbaar is. Gebrek aan arbeidscapaciteit, leverbaarheid van apparaten, maar ook capaciteit van het elektriciteitsnetwerk spelen een rol. Maar het is ook niet overal een passende oplossing: soms is er niet genoeg ruimte of is geluid een belemmering. Daarnaast is de (hybride) warmtepomp is flink duurder in aanschaf en onderhoud. En zonder investering in isolatie is de reguliere warmtepomp zeker niet de beste oplossing. 

Laaghangend fruit

Het laaghangend fruit, de wijken die evident niet op een warmtenet worden aangesloten, zouden al kunnen optellen tot de beoogde miljoen hybride warmtepompen die we in 2030 gerealiseerd willen hebben. Er worden immers op dit moment al 400.000 CV-ketels per jaar vervangen.

Dit wordt door de aanwezige installatiebedrijven beaamd, maar het gaat niet vanzelf en kan nog een stuk effectiever. In brede zin zijn alle installateurs door een steile leercurve gegaan. Met het project Team Duurzaam Installeren / TDI500 investeert de sector in het verkorten van de installatietijd met als doel 500 warmtepompen per dag te kunnen installeren.

Rens van Heusden (Bonarius) “Er is volop geïnvesteerd in pilots en we hebben ieder voor zich in allerlei initiatieven veel geleerd. Wat ontbreekt is gedeelde feedback uit al die pilots om nog sneller met/van elkaar te kunnen de leren.”

De behoefte om meer samen op te trekken om de verduurzamingsopgave het hoofd te bieden wordt door alle aanwezigen gedeeld. Mark Spinkels van Breman schets de behoefte: “Wat we nodig hebben is een reguliere opdrachtenstroom om mensen op te leiden, producten te verbeteren en installatieproces te versnellen.” 

Het gaat niet vanzelf

Vanuit de woningcorporatie zijn er nog wel twijfels bij de ambitie. “Als woningcorporatie zijn we ook op zoek naar die gestage stroom om de verduurzaming uit te voeren, maar er zijn twijfels of daarmee de gewenste innovaties en verbeteringen ook komen. Vanzelf gaat dat niet en voor je het weet heb je je gecommitteerd aan een inferieure of achteraf veel te dure oplossing.” aldus Marijke Kool van Salland Wonen.

Peter van Gameren van Itho Daalderop oppert om zeker naar dit soort verbouwstromen te streven, maar ook beter te kijken waarom het wél lukt in nieuwbouw. Daar is anders samenwerken geaccepteerd en organiseert de fabrikant soms de installateurs. “Met een model zoals Klimaatgarant bieden we de 7 zekerheden die van belang zijn voor de opdrachtgever. Kunnen we die ook niet bieden voor de bestaande bouw? Zo kunnen we ook veel effectiever kleine installateurs betrekken in de opgave.” 

De aanwezigen zijn erover eens dat dit gesprek moet worden voortgezet. Er is nog veel te winnen in onderlinge samenwerking. Voor alle deelnemers aan het gesprek is nog een schone taak weggelegd.

Deel dit bericht

Verbouwstromen geeft input voor schrapsessie verduurzaming gebouwde omgeving

Verbouwstromen nieuws

Verbouwstromen geeft input voor 'schrapsessie' verduurzaming gebouwde omgeving

Begin oktober 2022 werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen waarin Kamerleden Henri Bontenbal (CDA) en Pieter Grinwis (CU) stelden dat de energietransitie in de gebouwde omgeving aanloopt tegen overbodige en onnodig complexe wet- en regelgeving. In de zorgsector werd als oplossing voor ditzelfde probleem eerder gekozen voor “ontregelen”, door bijvoorbeeld zogenaamde “schrapsessies” te organiseren. De twee Kamerleden stelden voor dat dergelijke sessies ook kunnen worden georganiseerd om de energietransitie in de gebouwde omgeving te versnellen.

|Verbouwstromen kijkt daarbij specifiek door de bril van de renovatie-treintjes die we willen helpen creëren |

Het verzoek van de Kamer is vervolgens doorgezet naar de Klimaattafel Gebouwde Omgeving, waar alle partners werden uitgenodigd om mee te denken: kunnen we bepaalde onderdelen van regels en wetten schrappen of aanpassen, om zo belemmeringen weg te nemen? Dit mede gezien het tempo dat nodig is om de energietransitie te laten slagen. Langs deze route is het verzoek om input te leveren ook bij Verbouwstromen binnengekomen. Ivo Opstelten (Stroomversnelling, Verbouwstromen) legt uit hoe Verbouwstromen dit vervolgens heeft opgepakt.

Ivo Opstelten: “Mijn rol in het Verbouwstromen programma is dat ik met een klein team kijk naar ‘kansen en knelpunten’. Soms liggen die ook op het gebied van wet- en regelgeving. Daarom had ons team al een eerste inventarisatie gedaan, maar dan meer op onderwerp-niveau. Verbouwstromen kijkt daarbij specifiek door de bril van de renovatie-treintjes die we willen helpen creëren.

Rem op renovatie-treintjes
“Een grote juridische belemmering voor de vorming en implementatie van renovatie-treintjes is de Wet natuurbescherming (ingediend onder de naam Flora & Fauna). Een ander voorbeeld komt voort uit de manier waarop Welstand nu wettelijk is geregeld. Er worden vaak spelregels gehanteerd die op z’n minst wijk-specifiek, en soms zelfs vrijwel woning-specifiek zijn. Dat staat de ontwikkeling en implementatie van industrieel vervaardigde oplossingen enorm in de weg.”

“Laat ik nog een ander voorbeeld noemen van een voorstel, waarvan ik weet dat ook minister De Jonge vindt dat er goed naar gekeken moet worden: het Eigendomsrecht. Wanneer je als particulier je huis of appartement verkoopt, dan moet je een energielabel kunnen overleggen, op straffe van een boete. Maar verder dan dat gaan de regels niet. Verduurzaming van de koopsector is nog steeds vrijblijvend. Gemeenten lopen daar tegenaan, bijvoorbeeld omdat ze vanuit hun Transitievisie Warmte in bepaalde wijken vaart willen maken. Het moment van koop/verkoop is feitelijk ideaal om een woning met een slecht label aan te pakken, maar daar is nu nog niets over geregeld. Ons voorstel op dit punt gaat dus niet over het schrappen van regels, maar juist over aanscherping. De specifieke aanscherping die we voorstellen is geënt op regelgeving die recent in Vlaanderen is doorgevoerd. Je hebt het dan over een verplichting voor de koper om binnen vijf jaar een woning naar het gewenste kwaliteitsniveau te brengen. Dat gewenste kwaliteitsniveau wordt bovendien opgehoogd naarmate we dichter bij 2050 komen.”

De 18 concrete voorstellen
Aanbestedingsvereisten in huursector
Beperkte handelingsruimte woningcorporaties
Bouwbesluit 1: Vangnet eisen na-isolatie
Bouwbesluit 2: Ruimte voor aanscherping BENG
Bouwbesluit 3: Verbeteren energieprestatie bij eigendomsoverdracht
BTW gelijkheid
EPV warmte
Flora en fauna
Gebouwgebonden financiering
Gevolgen acantus arrest
Natuurversterking
OZB onafhankelijk van verduurzamingsniveau
Passend toewijzen op basis van woonlasten
Saldering
Subsidieregelingen
Vangnet VvE deelnemers in energiearmoede
Welstand
Wettelijke reservering verduurzaming VvE's

Deel dit bericht

Contact

algemene informatie: info@verbouwstromen.nu

communicatie en pers: communicatie@verbouwstromen.nu

Verbouwstromen nieuws

Verbouwstromen zet in op realiseren opschaalbare en voorspelbare renovatiestromen

Een duurzame, comfortabele en gezonde woning moet voor iedereen sneller realiteit worden. Met dit doel voor ogen bundelen De Bouwcampus,  Stroomversnelling, TKI Bouw & Techniek en TKI Urban Energy de krachten in het nieuwe programma Verbouwstromen. De vier organisaties combineren in het programma hun kennis, expertise en netwerken op het gebied van energietransitie, klimaatadaptatie en natuurinclusief en circulair bouwen. Verbouwstromen wil de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad versnellen door opschaalbare en voorspelbare renovatiestromen te creëren.

| De vier organisaties legden onder meer vast een lerend en adaptief programma te willen vormgeven dat zich snel kan aanpassen als de omstandigheden daar om vragen |

Samenwerkingsovereenkomst ondertekend

Op 25 oktober jl. ondertekenden (v.l.n.r. op de foto) bestuursvoorzitter Teun Bokhoven van TKI Urban Energy, bestuursvoorzitter Doekle Terpstra van TKI Bouw & Techniek, bestuursvoorzitter Leen van Dijke van Stroomversnelling en bestuurslid Rob Haans van De Bouwcampus de samenwerkingsovereenkomst ter oprichting van Verbouwstromen. De vier organisaties legden daarin onder meer vast een lerend en adaptief programma te willen vormgeven dat zich snel kan aanpassen als de omstandigheden daar om vragen.

Kansrijke samenwerkingverbanden

Samen met bouwers, installateurs, toeleveranciers, woningcorporaties, verhuurders en woningeigenaren wil Verbouwstromen renovatiestromen ontwikkelen die het benodigde tempo en volume hebben om de klimaatdoelstellingen voor 2030 en richting 2050 te kunnen realiseren. Samenwerkingsverbanden waarin vraag- en aanbodzijde de handen ineenslaan zijn daarbij cruciaal. Verbouwstromen gaat deze kansrijke samenwerkingsverbanden ondersteunen en versterken. Het programma werkt samen met hen aan het wegnemen van knelpunten die opschaling in de praktijk belemmeren, baant het pad voor kansrijke initiatieven en stimuleert nieuwe manieren van werken in de (ver)bouw.

Verbouwstromen richt zich op aanbieders van opschaalbare verduurzamingsconcepten, duurzame (ver)bouwers die willen samenwerken om tot versnelling te komen en woningeigenaren die liever vandaag dan morgen hun bezit willen verduurzamen. Ambitieuze samenwerkingsverbanden van vraag en aanbod die zich in de doelstelling van Verbouwstromen herkennen en veel sneller grote aantallen woningen willen verduurzamen, kunnen vanaf voorjaar 2023 in aanmerking komen voor kennis en ondersteuning vanuit het team Verbouwstromen.

Met de focus op innovatie in de bouw levert Verbouwstromen een bijdrage aan de doelen van het Programma Versnelling verduurzaming Gebouwde Omgeving (PVGO). Verbouwstromen wordt daarom mede mogelijk gemaakt door steun van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Deel dit bericht