Iedereen kent het wel: een gesprek waarin je denkt dat je het over hetzelfde hebt, maar uiteindelijk totaal langs elkaar heen praat. In relaties kan dat gaan over iets kleins, bijvoorbeeld wie de afwas doet, want definieer doen; is dat afwassen of ook afruimen, afdrogen en opruimen? Langs elkaar heen praten gebeurt ook in de transitie van de gebouwde omgeving: we gebruiken dezelfde woorden, maar bedoelen iets heel anders.
Neem de begrippen opschalen en versnellen. Ze lijken op elkaar en worden vaak door elkaar gebruikt, maar verwijzen naar verschillende fases in de transitie. Haal je in de samenwerking de begrippen door elkaar, dan kan het zijn dat je niet met de juiste mensen aan tafel zit, de verkeerde activiteiten opzet, of verwacht je iets dat nog niet helemaal kan.
De verschillen tussen opschalen en versnellen
Opschalen gaat over jonge, bewezen innovaties verder brengen en omhoog schalen. Je werkt dan vaak met koplopers die bereid zijn risico’s te nemen en samen te leren. Het gaat om ontwikkelen, testen en verfijnen, eerste schaal, eerste massa maken. Versnellen gaat over nog veel breder toepassen van wat zich dan bewezen heeft. Niet meer pionieren, maar enorme massa maken: zorgen dat bewezen kennis, processen en producten landen bij een brede groep spelers die nu nog vooral oude routines volgen.
Een concreet voorbeeld: De Meerjarig Collectief Ontzorgen-aanpak.
Eerst moesten we de MCO-aanpak ontwikkelen en testen met een aantal koplopers – dat was opschalen. Nu we weten dat de aanpak werkt, staan we in de fase van versnellen: zorgen dat de werkende principes uit deze aanpak door regio’s en gemeenten in het hele land worden omarmt, zodat het echt de norm wordt.
De verkeerde kant op
En zo werken wij eigenlijk voortdurend: eerst samen met pioniers uitzoeken wat werkt. Dan zorgen dat het breed landt in de sector. Als je niet dezelfde definitie hanteert, voer je niet het goede of hetzelfde gesprek. “Opschalen” en “versnellen” door elkaar halen lijkt klein, maar kan je hele strategie de verkeerde kant opsturen.
De basis van goede samenwerkrelaties
Kortom: heldere taal is niet alleen semantiek. Het is de basis van goede samenwerkrelaties in de sector. Het helpt ons om de juiste actoren te betrekken, het goede tempo te kiezen en samen de transitie in de gebouwde omgeving echt vooruit te brengen. Want pas als we met dezelfde woorden hetzelfde bedoelen, kunnen we echt samen tempo maken in de transitie van de gebouwde omgeving.