VOER HET ÉCHTE GESPREK – EN VIER ANDERE LESSEN VOOR SAMEN LEREN

Edwin Kaats heeft zich gespecialiseerd in samenwerkingsvraagstukken. Speciaal voor Verbouwstromen deelde hij zijn wijsheid in onze Verbouwstromen Academie met het webinar ‘Condities voor kansrijke samenwerkingen’. Edwin spreekt tijdens dit webinar over samenwerken in het algemeen, en tussen de regels door zijn er uit zijn verhaal mooie lessen te destilleren over hoe je samen leert. We zetten de vijf belangrijkste op een rij.

Les 1 – Leer elkaar kennen (en neem daarvoor de tijd)

Samenwerken gaat niet snel, benadrukt Edwin Kaats. We moeten afstemmen met anderen, we moeten coördineren. Dat vraagt meer tijd dan wanneer je dingen in je eentje doet. Dat kan voor sommigen ongemakkelijk zijn.

Maar, zegt Edwin: ‘Daar moeten we mee leren leven. Op het moment dat je kiest om met anderen samen te werken, kies je ervoor om ook intensief af te stemmen.’ Om te komen tot een gedeelde ambitie, benadrukt Edwin, is het belangrijk dat je de tijd neemt voor dat gesprek. Analyseer wat spanningen veroorzaakt. En gooi daarbij je harnas af en stel je kwetsbaar op. Als je aan het begin investeert in de relaties, kan dat je helpen als het later moeilijk wordt.

Les 2 – Onderzoek spraakverwarring

Soms ‘verstaan’ we elkaar niet in een samenwerking. Over elementaire begrippen kun je heel verschillende opvattingen hebben. Edwin noemt dat ‘spraakverwarring’. Om een voorbeeld te geven: wat bedoelen we eigenlijk met ‘renoveren’? Wat is de scope daarvan, welke maatregelen vallen er wel en niet onder?

Neem de tijd om daarover met elkaar overeenstemming te bereiken. Zo zorg je voor een fundament van gezamenlijke kennis en inzichten. Een fundament waarop je de hele samenwerking lang kunt bouwen.

Les 3 – Verdiep je in wat de ander belangrijk vindt

Alle partijen in een samenwerking hebben hun eigen belangen. Een van de grootste leercurves in een samenwerking, is aan al die belangen recht doen. Overheden willen andere dingen dan gebouweigenaren. Marktpartijen willen iets anders dan bewoners. Voor een goede samenwerking moeten alle partijen het gevoel hebben dat hun specifieke belang voldoende wordt behartigd.

‘Je wilt ze allemaal aan boord hebben,’ zegt Edwin. ‘En dat betekent dat je moet inspelen op wat zij belangrijk vinden – om ze aan boord te krijgen én te houden.’ De kernvraag, aldus Edwin: ‘Hoe maken we de samenwerking waardevol voor alle partijen, zodat ze maximaal gemotiveerd en betrokken meedoen?’

Les 4 – Voer het échte gesprek

Als je boven water hebt wat voor alle partijen de specifieke belangen zijn, moet je daar vervolgens iets mee doen. ‘Niet iedereen vindt dat een prettig vooruitzicht,’ weet Edwin. Gevolg is dat we vaak zaken onder het tapijt schuiven. Uit angst voor het gesprek over belangen en behoeften, focussen we op onbelangrijke zaken. Op details waarover je het lekker snel eens wordt. Edwin: ‘Dat is verleidelijk. Maar niet wat we willen.’

Toch is dat wat in veel samenwerkingen gebeurt. ‘Het is belangrijk dat we dat identificeren, en daarop acteren,’ zegt Edwin. ‘Want uiteindelijk gaat het om het echte gesprek.’

Les 5 – Reflecteer

Het is goed om af en toe een stapje terug te doen en te reflecteren: hoe staat de samenwerking ervoor? Zijn wij een goed samenwerkend team? Is er vertrouwen? Hebben we nog een gedeelde ambitie? Doen we recht aan elkaars belangen en behoeften?

‘Ik zou je adviseren om dat periodiek op de agenda te zetten,’ raadt Edwin aan. ‘Van tijd tot tijd even met de benen op tafel: hoe staan we ervoor?’ Ook dit zorgt ervoor dat je samen blijft leren. Dat je steeds meer weet en begrijpt, en elkaar daarin ook meeneemt – zodat je uiteindelijk samen groeit.