
25 maart 2025
SAMENWERKEN: ZES LESSEN VOOR EEN VLIEGENDE START
Bij Verbouwstromen werken we met samenwerkingsverbanden die de potentie hebben om stromen van toekomstbestendige renovaties te creëren. Het zijn samenwerkingen die de grenzen verleggen van wat we kennen en tegelijkertijd voor grote uitdagingen zorgen. Daarom volgen we deze samenwerkingen en trekken we lessen uit de praktijk.
In deze blog duiken we in de lessen die we geleerd hebben over de startfase van vernieuwende samenwerkingen.
Samen met Twijnstra Gudde keken we naar de vraag: wat is er écht nodig om tot vernieuwende stappen te komen in het opzetten van stromen van renovaties? We scanden startende samenwerkingsverbanden op de kwaliteit van hun samenwerking en kwamen tot de volgende inzichten:
Les 1: Vreemde ogen dwingen – externe begeleiding is essentieel
Samenwerking is uitdagend en als je samen iets vernieuwends wilt neerzetten, komt er veel op je af. In onze ervaring is externe begeleiding van groot belang. Het helpt niet alleen om objectief naar de samenwerking te kijken; het biedt ook de ruimte om aandacht te besteden aan het organisatie overstijgende element van de samenwerking. Externe begeleiders werpen een frisse blik op zaken waar je zelf niet zo snel over nadenkt als je bedolven wordt door operationele dingen. Doordat ze niet verantwoordelijk zijn voor de technische inhoud, kijken ze op een andere manier naar de onderlinge dynamiek, de communicatie en de gezamenlijke doelen. Zo blijf je scherp en voorkom je dat je in een traditioneel rollenpatroon blijft hangen of terechtkomt.
Les 2: Het doorleven van afspraken is cruciaal
Op papier lijkt alles helder: er wordt een handtekening gezet onder een deal en er worden afspraken gemaakt over de uitkomsten. Toch blijkt in de praktijk dat veel van deze afspraken niet worden nageleefd. Wat betekenen de gemaakte afspraken in de praktijk? Is iedereen zich wel bewust van wat ze zelf moeten bijdragen en wat ze mogen verwachten van anderen? Dit is waar de echte waarde van een samenwerking zit. Neem de tijd om met elkaar het gesprek aan te gaan over wat je komt halen én brengen. Maak daarnaast ook afspraken over de prioritering van bepaalde doelen, vooral voor wanneer er dingen gebeuren waardoor het spannend wordt en de neiging van de samenwerkingspartners zou kunnen zijn om op zichzelf en op hun oude patronen terug te vallen. Dat voorkomt dat de focus verslapt. Doe dit aan de voorkant - voorafgaand aan het sluiten van de deal - en maak hier coninu ruimte voor in het operationele proces.
Les 3: Betrek de organisatie, niet alleen de bevlogen koplopers
Samenwerkingsverbanden ontstaan vaak vanuit de bevlogenheid van individuen, maar die zijn niet altijd representatief voor de gehele organisatie. Als je te veel vertrouwt op de betrokkenheid van de bevlogen mensen in de werkgroepen, loop je het risico dat de organisaties niet goed genoeg wordt meegenomen. Dit kan uiteindelijk de samenwerking onder druk zetten. Zorg er daarom voor dat bestuurders van de betrokken organisaties elkaar regelmatig ontmoeten. Dit zorgt ervoor dat iedereen scherp blijft op de gezamenlijke doelen en voorkomt dat bepaalde organisaties zich buitengesloten voelen. Ook vergroot het de betrokkenheid op alle niveaus: operationeel, tactisch en strategisch.
Les 4: Investeer in een goede, persoonlijke relatie
Dit klinkt misschien als een open deur, maar de realiteit is vaak anders: samenwerking staat of valt met de persoonlijke relatie tussen de betrokkenen. Vertrouwen en begrip kunnen pas echt groeien als je tijd investeert in het opbouwen van die relatie. En juist daar schort het vaak. Mensen zitten met hun agenda’s en prioriteiten, en de persoonlijke connectie komt al snel op de tweede plaats. Maar geloof ons: je kunt niet effectief samenwerken zonder een stevig fundament van vertrouwen. Het loont om hier in het begin tijd en energie in te steken, want dat betaalt zich uit in de rest van het proces. Hoe? Denk aan een gezamenlijke lunch voorafgaand aan overleg, vier successen met een taartmoment of sluit een werksessie af met een borrel.
Les 5: Vergeet de bewoners niet!
Bij toekomstbestendige renovaties draait alles om de bewoner. Maar toch wordt deze ‘eindgebruiker’ vaak over het hoofd gezien in samenwerkingsverbanden. Natuurlijk hoeven de bewoners zelf aan tafel zitten, maar het is wel belangrijk om een feedbackloop te organiseren die hen betrekt bij het proces. Alleen zo weet je zeker dat de aanpak aansluit bij hun behoeften en verwachtingen. Dit is een vaak vergeten, maar essentiële stap voor het succes van elke renovatie. Klanttevredenheidsonderzoek is een voor de hand liggende aanpak, maar wat ook waardevol is; ga ook eens een dag mee naar een adviesgesprek of bij het aanbellen om bewoners te activeren. En toets na afronding van de renovatie bij bewoners de tevredenheid.
Les 6: Focus op de inhoud én op de samenwerking zelf
Een veelgemaakte valkuil in de startfase van vernieuwende samenwerkingen is dat de focus volledig op de inhoud ligt. Hoeveel woningen gaan we verduurzamen? Welke maatregelen passen we toe? Welke materialen gebruiken we? Vragen die over de samenwerking zelf gaan, zijn minstens zo belangrijk. Wie zijn we? Wat hebben we te brengen? Wat hebben we van elkaar nodig? Hoe gaan we om met conflicten? Hoe houden we de betrokkenheid van onze organisaties hoog? En vooral: wat hebben we te leren van en met elkaar? Het is cruciaal om deze vragen een vaste plek te geven op de agenda. Bouw periodieke momenten van reflectie en leren in de samenwerking in. Deze momenten zorgen ervoor dat je niet alleen vooruitgaat op de inhoud, maar dat je ook de samenwerking steeds verder versterkt en klaar maakt voor opschaling.
Jouw ervaring: wat zijn jouw lessen uit samenwerking?
Herken je iets van deze lessen in jouw eigen samenwerking? Of heb je andere inzichten opgedaan die je kunt delen? Hoe pak jij de startfase van een vernieuwende samenwerking aan?
We horen graag van je!
Binnenkort nemen we je mee in de lessen voor de volgende fase van samenwerking. Blijf ons volgen via LinkedIn of schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
Contact
Contact met Verbouwstromen?
Algemeen: info@verbouwstromen.nu
Pers: communicatie@verbouwstromen.nu
SPOR-regeling: spor@verbouwstromen.nu
MEER: meer@verbouwstromen.nu
Op de hoogte blijven?
Wil jij op de hoogte blijven over het laatste nieuws van Verbouwstromen?
Verbouwstromen ondersteunt het Programma Versnelling verduurzaming Gebouwde Omgeving (PVGO) in het realiseren van haar doelen en wordt mede mogelijk gemaakt door steun van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.