30 mei 2024
HOE KRIJGEN WE DE SOCIALE HUURSECTOR OP TIJD CO2-NEUTRAAL?
Woningcorporaties en gemeenten staan voor een grote uitdaging: hoe krijgen ze hun enorme hoeveelheid sociale huurwoningen CO2-neutraal voor 2050? En dat in een tijd waarin de kosten voor bouwmaterialen stijgen en er een tekort is aan arbeidskrachten? Transitiemanager Brigitte Berends (De Bouwcampus) maakt deel uit van het marktteam Huur bij het programma Verbouwstromen. Samen met collega’s met verschillende expertises binnen de bouwsector zoekt ze naar oplossingen die deze transitie versnellen en betaalbaar houden.
Wat heeft jouw team te bieden binnen de energietransitie in de sociale huursector?
‘Samen met de sociale huursector werken we aan opschaalbare oplossingen om bestaande huurwoningen te verduurzamen. Door te werken in ‘verbouwstromen’ kunnen we deze processen efficiënter maken. Het betekent een nieuwe manier van werken en wellicht een andere manier van contracteren. Daar komt ontzettend veel bij kijken. Mijn team kijkt naar welke keuzes we vandaag kunnen maken om in 2050 een CO2-neutrale sociale huursector te hebben.’
Wat komt daar allemaal bij kijken?
‘Het verduurzamen van bestaande sociale huurwoningen is een enorm complexe opgave, met veel afhankelijkheden tussen verschillende organisaties. Partijen moeten bijvoorbeeld vergunningen aanvragen en rekening houden met de belastbaarheid van het elektriciteitsnet. Daarnaast is er op veel plekken een tekort aan arbeidskrachten en willen we zo veel mogelijk duurzame materialen inzetten. Voor die materialen ben je dan weer afhankelijk van leveranciers. We kijken in eerste instantie naar welke oplossingen marktpartijen en corporaties nu al aanbieden. Er bestaan al veel goede en unieke initiatieven om huizen met lage energielabels te verbeteren. We brengen die initiatieven in kaart en kijken wat goed opschaalbaar is, zodat we kunnen versnellen. Samen met de partijen kijken we hoe we tot regionale deals kunnen komen om sociale huurwoningen op de meest gunstige en meer uniforme manier te verduurzamen.’
Kun je daar voorbeelden van geven?
‘In de regio Haaglanden is op initiatief van woningcorporaties een samenwerking gesloten met uitvoeringspartijen om voor een lange periode met elkaar een grote hoeveelheid woningen te verduurzamen. Verbouwstromen kijkt nu mee om de uitvoeringsstroom concreet te maken. En in de regio Twente hebben we meegewerkt aan de totstandkoming van een renovatiedeal. Daarnaast werken we in samenwerking met de provincie Overijssel en bureau Newforesight aan een transtieroutekaart. Allen zijn verkenningsfasen.
Wat houdt zo’n verkenningsfase in?
‘De energietransitie is een opgave voor de lange termijn en daarvoor zijn systemische veranderingen nodig. Die moeten een plaats krijgen in de keuzes die we maken. De urgentie hiervan is bij sommige organisaties al heel voelbaar, bij andere nog helemaal niet. We proberen hier een zo goed mogelijke route in te vinden met elkaar. Daarbij opereren we in een groot speelveld van gemeenten, woningcorporaties, provincies en marktpartijen. Dan moet je beginnen bij het begin: Waar ligt op dit moment de urgentie? Wat is het probleem? Wat bedoelen we met duurzame ambities? Verstaan alle spelers hier hetzelfde onder? Is er begrip onderling? Het kost veel tijd om dit boven tafel te krijgen. Partijen moeten elkaar goed begrijpen. Het is een heel belangrijke fase voordat we aan de slag kunnen met de uitvoering.’
Jouw team bestaat uit mensen van De Bouwcampus, Stroomversnelling, TKI Bouw en Techniek en TKI Urban Energy. Hoe vertaalt zich dit in de manier waarop jullie werken?
‘Vanuit de Bouwcampus bekijken we hoe we met verschillende stakeholders binnen de bouwsector grote maatschappelijke opgaven kunnen aangaan. Daarbij onderzoeken we hoe het huidige systeem werkt en hoe we daarin naar een duurzame transitie kunnen gaan. Daar is veel dialoog bij nodig.
Andere collega’s denken vanuit hun achtergrond meer na over de innoverende kant. We zitten bijvoorbeeld met het probleem dat bepaalde bouwmaterialen kostbaarder worden. Tegelijkertijd zoeken we naar duurzamere of circulaire materialen. We zoeken een weg om vandaag al het goede met elkaar te doen en dat we structureel een andere duurzamere in het doordenken en berekenen welke technische verduurzamingsoplossingen er mogelijk zijn. Zo zijn we samen een mooi divers team. We kijken vooruit, maar we zijn ook aan de slag met het nu.’
Weten gemeenten en woningcorporaties jullie al te vinden?
‘Jazeker! Mensen komen naar ons toe voor ondersteuning in hun procesaanpak. Aangezien we onafhankelijk en neutraal zijn, vinden organisaties het fijn om met ons samen te werken. Het begint vaak met het besef dat de huidige wijze van werken niet toereikend zal zijn.
Ben je vanuit je werk hoopvol over het realiseren van een klimaatneutrale omgeving voor 2050?
‘Het is een lastige, taaie opgave, maar ik blijf er positief over. Ik ben hier al flink wat jaren mee bezig en ik zie door de jaren heen een verandering in bewustwording ontstaan. Waar ik tien jaar geleden mensen echt mee moest zien krijgen om in beweging te komen op het gebied van duurzaamheid, is dat bewustzijn nu een heel stuk groter. Het gaat er nu niet meer om óf er iets gedaan moet worden, maar op welke manier dat moet. Dat stemt me hoopvol.’
Contact
Contact met Verbouwstromen?
Algemeen: info@verbouwstromen.nu
Pers: communicatie@verbouwstromen.nu
SPOR-regeling: spor@verbouwstromen.nu
MEER: meer@verbouwstromen.nu
Op de hoogte blijven?
Wil jij op de hoogte blijven over het laatste nieuws van Verbouwstromen?
Verbouwstromen ondersteunt het Programma Versnelling verduurzaming Gebouwde Omgeving (PVGO) in het realiseren van haar doelen en wordt mede mogelijk gemaakt door steun van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.